4 lời khuyên đầu năm giúp bạn tránh bệnh xương khớp

Bác sĩ Paul D’Alfonso, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe Trị liệu thần kinh cột sống Maple Healthcare, TP HCM, khuyến cáo bệnh xương khớp đang trở thành vấn đề đáng lo ngại trên toàn cầu, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Thống kê cho thấy số người mắc các bệnh liên quan đến xương khớp như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, cong vẹo cột sống... ngày càng tăng và không giới hạn về độ tuổi.

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, trung bình mỗi năm có 64.000 lượt bệnh nhân đến khám các bệnh về xương khớp. Con số này lên đến 90.000 ở Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP HCM.

Theo bác sĩ Paul, tất cả mọi người, không phân biệt giới tính hay độ tuổi, đều có nguy cơ mắc bệnh về xương khớp do tính chất công việc hoặc tuổi tác. Người bệnh cần thực hiện đúng theo phác đồ điều trị và hướng dẫn của bác sĩ về chế độ dinh dưỡng, hoạt động thường ngày cũng như các bài tập bổ trợ. Bệnh trạng sẽ tiến triển tốt, cải thiện nhanh khi có sự hợp tác tích cực giữa bệnh nhân và bác sĩ.

Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả các bệnh liên quan đến cơ xương khớp, bác sĩ Paul khuyên mọi người nên chú ý 4 nguyên tắc sau:

Điều chỉnh các tư thế và thói quen sinh hoạt hằng ngày

Tư thế sai, chẳng hạn như ngồi lâu, chùng lưng khi ngồi làm việc, cúi gập cổ bấm điện thoại, nằm sấp... là nguyên nhân phổ biến dẫn đến các bệnh về cơ xương khớp, đặc biệt với người trẻ. Tuy nhiên rất ít người quan tâm cải thiện tình trạng này mà thường duy trì các tư thế theo thói quen hàng ngày của mình.
 

Những cơn đau thường là tín hiệu rõ nhất của cơ thể cảnh báo các vấn đề về cơ xương khớp. Lâu dần, bệnh trở nặng hơn gây cơn đau trầm trọng hơn. Nếu đã được chẩn đoán mắc bệnh và điều trị mà không chịu thay đổi tư thế sinh hoạt, bệnh trạng ngày càng nghiêm trọng hơn và làm giảm hiệu quả điều trị.

Để giảm nguy cơ mắc các bệnh cơ xương khớp, bác sĩ Paul khuyên mọi người không nên đứng hay ngồi cùng một tư thế quá lâu, không mang vác vật quá nặng hay nằm ngủ trên bề mặt hình võng hoặc quá mềm. Người bệnh cần chú ý hơn đến tư thế làm việc và lái xe, luôn giữ lưng và cổ thẳng, tránh thõng vai và chùn lưng. Tăng cường tập thể dục thể thao với cường độ phù hợp, đều đặn để gia tăng sức bền cơ bắp và phòng tránh xơ cứng khớp.

Chú ý các biểu hiện lạ của cơ thể

Đa số bệnh nhân đi khám khi bị các cơn đau hành hạ đến nỗi không thể chịu đựng nổi. Lúc này bệnh thường ở giai đoạn nặng, việc điều trị không còn dễ dàng. Vì thế bác sĩ Paul khuyên mọi người nếu cơ thể có những biểu hiện khác thường, kể cả khi nghe âm thanh "rắc rắc" phát ra từ xương khớp, cần đến bệnh viện kiểm tra tầm soát chính xác về bệnh trạng. Từ đó bác sĩ đưa ra chiến lược can thiệp phù hợp. Trong quá trình chữa trị, bệnh nhân cần lưu ý đến các dấu hiệu của cơ thể để theo dõi và đánh giá mức độ hiệu quả của phương pháp đã chọn.

Chọn phương pháp điều trị phù hợp

Lựa chọn đúng phương pháp điều trị đóng vai trò quan trọng trong quá trình chữa trị bệnh xương khớp. Phương pháp điều trị được xem là phù hợp khi giúp đẩy lùi cơn đau, triệt tiêu tác nhân gây bệnh, giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Cách điều trị bệnh xương khớp phổ biến hiện nay gồm phẫu thuật, sử dụng thuốc Đông hoặc Tây y, trị liệu thần kinh cột sống kết hợp với các bài tập vật lý trị liệu...

Bác sĩ Paul lưu ý người mắc bệnh xương khớp giai đoạn đầu thường tự ý sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm... nhằm chữa trị các cơn đau và ngừng thuốc khi không còn thấy đau. Thói quen này có thể dẫn đến nhiều hệ quả và biến chứng vì thuốc chỉ làm giảm triệu chứng mà không loại bỏ triệt để nguyên nhân gây bệnh.

Bác sĩ khuyên bệnh nhân cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không bỏ ngang việc điều trị khi thấy bệnh vừa thuyên giảm.

Tập trung vào chế độ dinh dưỡng và các bài tập bổ sung

Đối với bệnh nhân xương khớp, chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng trong quá trình điều trị. Một số loại thực phẩm có thể giúp quá trình hồi phục tốt hơn, ngược lại một số thức ăn khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Bệnh nhân xương khớp được khuyên nên ăn nhiều trái cây, rau xanh, các loại gia vị có tính ấm như hành, tỏi, gừng và các loại ngũ cốc. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo vì có thể làm gia tăng phản ứng viêm, gây đau nhức dữ dội.

Bên cạnh các phương pháp được bác sĩ đề nghị trong quá trình điều trị, bệnh nhân nên áp dụng thêm một số bài tập bổ sung như vặn mình, đi bộ tại chỗ, xoay cổ tay, cổ chân... giúp giảm đau và hạn chế biến chứng về khớp. Các bài tập này nên được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc kỹ thuật viên có chuyên môn.